(Bài viết phục vụ chuyên mục “MỖI TUẦN MỘT VẤN ĐỀ”)
Điều 32 Bộ luật dân sự hiện hành đã quy định như sau:
“1. Cá nhân có quyền đối với hình ảnh của mình.
Việc sử dụng hình ảnh của cá nhân phải được người đó đồng ý.
Việc sử dụng hình ảnh của người khác vì mục đích thương mại thì phải trả thù lao cho người có hình ảnh, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác.
2. Việc sử dụng hình ảnh trong trường hợp sau đây không cần có sự đồng ý của người có hình ảnh hoặc người đại diện theo pháp luật của họ:
a) Hình ảnh được sử dụng vì lợi ích quốc gia, dân tộc, lợi ích công cộng;
b) Hình ảnh được sử dụng từ các hoạt động công cộng, bao gồm hội nghị, hội thảo, hoạt động thi đấu thể thao, biểu diễn nghệ thuật và hoạt động công cộng khác mà không làm tổn hại đến danh dự, nhân phẩm, uy tín của người có hình ảnh.
3. Việc sử dụng hình ảnh mà vi phạm quy định tại Điều này thì người có hình ảnh có quyền yêu cầu Tòa án ra quyết định buộc người vi phạm, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan phải thu hồi, tiêu hủy, chấm dứt việc sử dụng hình ảnh, bồi thường thiệt hại và áp dụng các biện pháp xử lý khác theo quy định của pháp luật”.
Như vậy, hình ảnh của cá nhân được pháp luật bảo vệ, mọi hành vi trái với quy định tại Điều 32 nêu trên đều là hành vi vi phạm quyền của người khác đối với hình ảnh của họ. Ví dụ: Tự ý đăng, phát tán hình ảnh của người khác mà không thuộc trường hợp quy định tại khoản 2 nêu trên. Người bị vi phạm có thể khởi kiện tại Tòa án để được bảo vệ, được bồi thường thiệt hại. Người vi phạm tùy tính chất, mức độ xâm phạm thì có thể bị xử phạt vi phạm hành chính. Nếu hành vi đó xúc phạm nghiêm trọng nhân phẩm, danh dự hoặc gây thiệt hại đến quyền, lợi ích hợp pháp của người khác thì có thể bị truy tố trước về tội “làm nhục người khác” (theo Điều 155 Bộ luật hình sự) hoặc tội “vu khống”(theo Điều 156 Bộ luật hình sự).
Mỗi chúng ta đều có quyền được người khác tôn trọng quyền về hình ảnh của mình và được pháp luật bảo vệ, có trách nhiệm tôn trọng quyền về hình ảnh của người khác và hết sức thận trọng khi sử dụng hình ảnh của người khác.